Groeilanden groeien méér

» Opkomende markten winnen wereldwij d aan belang dankzij hun snelle economische groei en de opkomst van een koopkrachtige middenklasse

» Door sterkere handelsrelaties en eigen structurele voordelen worden landen als China en India steeds invloedrijker binnen de wereldeconomie

Opkomende markten klimmen naar het wereldtoneel

De unieke kansen die opkomende markten bieden, hangen nauw samen met hun structureel hogere groeitempo en de dynamische transformaties waaraan deze economieën onderhevig zijn. Ten eerste zorgt de snelle economische ontwikkeling ervoor dat opkomende markten een steeds prominentere rol spelen op het wereldtoneel. Dit komt onder meer tot uiting in de opkomst van een welvarendere en beter opgeleide middenklasse, die niet alleen in omvang groeit, maar ook in koopkracht en levensstijlaspiraties verandert. Volgens sommige schattingen zal tegen 2050 ongeveer 80% van de wereldwijde middenklasse wonen in landen die vandaag als opkomende markten worden beschouwd. Hierdoor zal de vraag naar uiteenlopende goederen en diensten, van luxeproducten tot gezondheidszorg en toerisme, sterk toenemen.

Eigen kracht als groeiversneller

Een belangrijke motor achter deze groei is de verdere integratie van opkomende markten in de wereldeconomie, via zowel handel als investeringen. Ook de onderlinge handel tussen opkomende markten groeit, waardoor deze landen minder afhankelijk worden van ontwikkelde economieën. Tegelijk profiteren ze van hun eigen concurrentievoordelen, zoals een jonge en productieve beroepsbevolking, lage loonkosten en vaak overvloedige natuurlij ke hulpbronnen. Dit leidt tot meer werkgelegenheid, bredere industrialisatie en een versnelde ontwikkeling van sectoren die voorheen onderbelicht waren, zoals technologie, diensten en hoogwaardige productie. Mede daardoor laten landen als China en India zich vandaag niet zomaar in een hoek dringen wanneer Donald Trump hogere importtarieven op tafel legt.

Leapfrogging: hoe opkomende markten de digitale toekomst omarmen

Technologische innovatie is een ander opvallend kenmerk van opkomende markten. In tegenstelling tot ontwikkelde landen, waar vooruitgang vaak wordt afgeremd door bestaande infrastructuur en verouderde systemen, kunnen opkomende markten dankzij hun achterstand juist sneller nieuwe technologieën omarmen. Dit fenomeen, bekend als technological leapfrogging, maakt het mogelijk dat landen in Azië, Latijns-Amerika en Afrika razendsnel digitale betalingssystemen, mobiele communicatie en e-commerce hebben ontwikkeld, vaak zonder eerst te investeren in traditionele infrastructuur zoals vaste telefonie of klassieke bankfilialen. Deze innovatiekracht blij kt ook uit de sterke groei in patentaanvragen, het stijgende aantal STEM-afgestudeerden en de snelle opmars van sectoren als kunstmatige intelligentie, groene energie en geavanceerde productieprocessen.

Het demografisch voordeel dat groeit met de jaren

Daarnaast profiteren opkomende markten van een zogenaamd demografisch dividend: een relatief jonge bevolking en een groeiende beroepsbevolking (met China als opvallende uitzondering). Dit staat in contrast met veel ontwikkelde landen, waar vergrijzing en een krimpende arbeidspopulatie het groeipotentieel onder druk zetten. De jonge, groeiende beroepsbevolking in opkomende markten zorgt voor een constante instroom van arbeidskrachten, wat zowel de productiviteit als het innovatievermogen ten goede komt. Urbanisatie geeft deze ontwikkeling een extra impuls, doordat steden fungeren als knooppunten voor innovatie, onderwijs en dienstverlening.

Opkomende markten in poleposition voor schone technologie

Een andere belangrijke opportuniteit ligt in de groene transitie en de productie van duurzame technologieën. Opkomende markten – met China in een hoofdrol – spelen een sleutelrol in de wereldwijde productie van zonnepanelen, batterijen, windturbines en elektrische voertuigen. De vraag naar deze technologieën zal de komende jaren blijven toenemen, waardoor bepaalde opkomende landen volop kunnen profiteren van hun opgebouwde voorsprong. In veel gevallen werd daar al jaren geleden bewust op ingezet, waardoor deze koppositie in sommige segmenten intussen nauwelijks nog in te halen valt. Denk bijvoorbeeld aan de recente Chinese exportbeperkingen op zeldzame aardmetalen, die vrijwel onmiddellijk voelbaar waren in sectoren zoals robotica, defensie en elektrische mobiliteit.

Sterkere instituties als voorwaarde voor duurzame groei

Tot slot dragen beleidshervormingen en verbeterde governance bij aan de weerbaarheid en het groeipotentieel van opkomende markten. In landen als India zijn belangrijke hervormingen doorgevoerd op het vlak van belastingen, digitalisering, vastgoed en insolventierecht. Dit heeft geleid tot een efficiëntere economie en minder corruptie. Ook in andere opkomende markten is er steeds meer sprake van beleidsmatige flexibiliteit en een snellere reactie op economische schokken, waardoor deze landen beter bestand zijn tegen mondiale crises. Toch blijft corporate governance een van de belangrijkste redenen waarom aandelenmarkten in groeilanden de afgelopen tien jaar achterbleven. Recente initiatieven in Zuid-Korea geven hoop op verbetering, maar er blijft nog werk aan de winkel.

Groeikansen oogsten vraagt selectief beleggen

Samengevat bieden opkomende markten unieke kansen dankzij hun snelle groei, de opkomst van een grote en welvarende middenklasse, technologische innovatie, een jonge bevolking, sterke integratie in de wereldeconomie en een voortrekkersrol in de groene transitie. Deze dynamiek maakt hen aantrekkelijk voor investeerders en bedrijven die op zoek zijn naar nieuwe groeimarkten. Toch blijft ook binnen deze markten een selectieve aanpak essentieel. Bedrijven die inzetten op sterke governance, profiteren van binnenlandse consumptiegroei en actief zijn in technologische innovatie bieden doorgaans het meeste potentieel.